Özgür Yazılımın Babası
Richard Matthew Stallman, 16 Mart 1953’te ABD’de doğan bir bilgisayar bilimcisi, aktivist ve özgür yazılımın önde gelen savunucusudur. Kendisi, GNU projesi ve Özgür Yazılım Vakfı’nın (FSF) kurucusudur.
Stallman, özgür yazılım felsefesini geliştirerek ve savunarak, yazılımın kullanım, çalışma, kopyalama ve değiştirme özgürlüğünü savunmuştur. Bu felsefe, günümüzde yazılım geliştirmenin temelini oluşturmaktadır.
Stallman’ın hayatı ve çalışmaları hakkında bazı önemli noktalar:
Erken Yıllar ve Eğitimi:
- Stallman, 1953’te New York’ta doğdu.
- 15 yaşında bilgisayar programlamaya başladı.
- 1974’te Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nden (MIT) Elektrik Mühendisliği ve Bilgisayar Bilimleri lisans derecesi aldı.
- MIT’de Yapay Zeka Laboratuvarı’nda araştırmacı olarak çalıştı.
Özgür Yazılım Hareketinin Kurucusu:
- 1980’lerin başında MIT’deki çalışma ortamında yazılımların kaynak kodlarının gizli tutulmasına ve paylaşılamamasına tepki gösterdi.
- Bu duruma karşı 1983 yılında GNU projesini başlattı.
- GNU projesinin hedefi, Unix işletim sistemine özgür bir alternatif oluşturmaktı.
- GNU projesinin bir parçası olarak, GNU Genel Kamu Lisansı (GPL) adlı bir lisans geliştirdi. GPL, yazılımların özgürce kullanılmasını, kopyalanmasını, değiştirilmesini ve dağıtılmasını garanti altına alıyordu.
- 1985 yılında, özgür yazılımı savunmak ve tanıtmak için Özgür Yazılım Vakfı’nı (FSF) kurdu.
Stallman’ın Felsefesi ve Savunuculuğu:
- Stallman, yazılımın özgür olması gerektiğine inanıyordu. Ona göre, kullanıcıların bir yazılımın kaynak kodunu görebilmesi, değiştirebilmesi ve yeniden dağıtabilmesi özgürlüğüne sahip olması gerekiyordu.
- Stallman, ticari yazılımların kapalı kaynaklı olmasını ve kullanıcıların yazılımlar üzerinde kontrol sahibi olmamasına karşı çıktı.
- Stallman, özgür yazılımın sadece teknik bir konu olmadığını, aynı zamanda etik ve politik bir konu olduğunu savundu.
- Stallman, özgür yazılımın paylaşım ve dayanışma değerlerine dayandığını vurguladı.
Stallman’ın Etkisi:
- Stallman’ın çalışmaları, yazılım dünyasında büyük bir etkiye sahip olmuştur.
- Özgür yazılım felsefesi, günümüzde yazılım geliştirmenin temelini oluşturmaktadır.
- GNU/Linux işletim sistemi, dünyanın en popüler sunucu işletim sistemi haline gelmiştir.
- Android işletim sistemi de GNU/Linux tabanlıdır.
- Stallman’ın çalışmaları, açık kaynak kodlu yazılımların gelişmesine ve yaygınlaşmasına katkıda bulunmuştur.
Stallman’ın Başarıları:
- GNU projesinin ve Özgür Yazılım Vakfı’nın kurucusu
- GNU Genel Kamu Lisansı’nın (GPL) geliştiricisi
- Özgür yazılım felsefesinin önde gelen savunucusu
- 2001 yılında MacArthur Cius Ödülü’ne layık görüldü
- 2019 yılında Elektronik Sınır Vakfı’nın (EFF) Pioneer Ödülü’nü kazandı
Stallman Hakkında Daha Fazla Bilgi:
- Richard Stallman’ın Resmi Web Sitesi
- Özgür Yazılım Vakfı (FSF)
- Wikipedia’da Richard Stallman
- Richard Stallman Biyografisi
Sonuç:
Richard Stallman, özgür yazılım hareketinin en önemli figürlerinden biridir. Çalışmaları, yazılım dünyasında ve toplumda derin bir etkiye sahip olmuştur. Stall